Kłamstwa internetu ujawnione

Marta Strzelecka opublikowała w „Gazecie Wyborczej” tekst pt. „Kłamstwa internetu”. Internet – taka jest teza tekstu –

„Ma kilka poważnych grzechów – twierdzą jego krytycy. Najważniejsze z nich to egoizm, amatorszczyzna, agresja i kłamstwo.”

Chwilę później przywołana jest osoba Andrew Keena – bodajże Larry Lessig niedawno prognozował, że książka Keena będzie pretekstem do odgrzania tradycyjnych argumentów przeciw kulturze sieciowej. I rzeczywiście, potem pojawia się seria argumentów krytycznych, które jednak średnio trzymają się kupy.

Przyznam, że dosyć mnie ten tekst zirytował – zbyt jest bowiem czarno-biały. Jest dla mnie oczywiste, że internet ma jasne i ciemne strony – ale nie jest zbyt przydatne łączenie razem wszystkich negatywnych aspektów i grożenie w ten sposób mroczną stroną internetu.
Do tego przytaczane przez Strzelecką argumenty krytyków nie są zbyt mocne. Ich wspólnym mianownikiem jest przyjęcie podziału na produkcję kultury „profesjonalną” i „amatorską”. Pierwsza jest w porządku, druga jest kiepska bądź wręcz szkodliwa. Jest to podział moim zdaniem zupełnie niesłuszny – przez co zarzuty łatwo można obalić.
Tak więc George Lucas krytykuje Youtube za to, że zamiast sztuki serwuje cyrk i igrzyska:

„W cyrku najważniejsza jest akcja. Wyrzuć chrześcijanina na pożarcie lwom.”

Rozbawiło mnie to stwierdzenie – bowiem to Lucasowi zawdzięczamy pamiętną scenę z „Powrotu Jedi”, w której zły Jabba rzuca więźniów na pożarcie Sarlaccowi, ku uciesze gawiedzi imprezującej na kosmicznym poduszkowcu. I kilka innych niezłych cyrkowych kawałków.

Dalej pojawia się zarzut wobec Wikipedii: każdy może tam wpisać swoją wersję prawdy. Trzeba chyba tylko dodać, że wersje te są następnie uzgadniane podczas umożliwionego przez technologię wiki dialogu, który stanowi rzadki przypadek tego rodzaju negocjacji punktów widzenia w przestrzeni publicznej. Oraz należy sobie postawić pytanie – czy na pewno lepsza jest alternatywa: dominująca pozycja jednej wersji prawdy, zapisanej w „profesjonalnej encyklopedii”?

Dostało się wreszcie biednemu Noah Kalinie za serię autoportretów, które pieczołowicie robił przez kilka lat – pracę rzekomo zbyt banalną (amatorską, egoistyczną), która na fali – jak rozumiem – trendu 2.0 przyniosła mu (niezasłużoną) sławę. Bardzo podobną pracę tworzy Roman Opałka – tylko że w ramach instytucji „sztuki wysokiej” – i jemu nikt zarzutów nie stawia. Kalinie można zaś co najwyżej zarzucić powielanie cudzych pomysłów, a nie „amatorszczyznę”.

Amatorszczyzna okazuje się być podstawowym zarzutem wobec internetu (taka jest, jak rozumiem, teza książki Keena – jak zauważa Marta Klimowicz nikt jej jeszcze nie czytał, a wielu o niej dyskutuje). A więc wracamy do stwierdzenia, że internet to śmietnik – tylko że wyrażonego w kategoriach dwuzerowych.

Skasowałem już kilka końcowych akapitów, więc najwyraźniej się z nim teraz nie rozprawię. Temat nadaje się chyba na sążnisty esej, zresztą cały nasz blog można traktować jako uporczywe dowodzenie tezy przeciwnej. Nie mogę się doczekać premiery „Kultu amatora”, oby tylko książka sprowokowała faktyczną dyskusję, a nie falę nieuzasadnionej krytyki.