Archiwa: cyfrowe i oddolne.

„Historia i media” piszą o archiwizacji cyfrowej – poruszaliśmy ten temat w trakcie grudniowej konferencji „Kultura 2.0”. Odniosłem wówczas wrażenie, że dla niektórych instytucji, których przedstawiciele byli wówczas obecni, temat właściwie nie istnieje. Z prostego powodu – kopia cyfrowa była ich zdaniem gorsza od oryginału, przez co za podstawowe zadanie uznawali oni archiwizację fizycznych / analogowych oryginałów.

Są oczywiście w Polsce archiwiści „progresywni” – wiele bibliotek w Polsce pracuje nad bibliotekami cyfrowymi. Ale dużo gorzej jest z archiwizacją na przykład treści audiowizualnych (tu najważniejszą rolę powinni odegrać nadawcy publiczni). Z tego co wiem, treści są archiwizowane cyfrowo, ale na potrzeby własne owych instytucji – brak w Polsce inicjatyw na wzór holenderskiego projektu „Images for the Future„. A tymczasem to właśnie taśmy filmowe i audio rozpadną się najprędzej w pył.

Dobrze więc, że autorzy z „Media i historia” stwierdzają wprost:

„pisanie o relacjach między historią a internetem to nie przykład myślenia w kategoriach fantastyki, ale opisywanie problemu, który z roku na rok stawać się będzie coraz bardziej istotny”.

W tekście pojawia się wątek, który można by określić jako „archiwizacja powszechna” – Archive.org, Flickr, a przede wszystkim Google to wielkie archiwa naszej kultury, tworzone w sposób rozproszony, wspólnymi siłami.

Warto tu też wspomnieć o prywatnych inicjatywach archiwizacyjnych – przy powszechnej dostępności skanerów, kamer wideo i odpowiedniego wolnego oprogramowania, każdy może dziś być archiwistą. Mikołaj pisze u nas w komentarzach o prowadzonym przez siebie projekcie Polish Air Force Operations Record Books 1940-1947 – internauci sami wzięli się za archiwizowanie dzienników bojowych polskich sił powietrznych w Anglii w czasie Drugiej Wojny Światowej.

Warto przeczytać drugi komentarz, w którym Mikołaj pisze więcej o prowadzeniu takich projektów:

„Takich inicjatyw mogłoby być znacznie więcej, ale obok braku funduszy głównym problemem są moim zdaniem przepisy, niewielkie zaufanie społeczne i zwyczaje.”

„Przypuszczam, że przyszłością tego typu projektów naukowych są grupy wolontariuszy koordynowane i finansowane przez fachowców. W pewnym sensie jest to model podobny do Wikipedii, ale ograniczony do ściśle określonej tematyki oraz tworzony wyłącznie w oparciu o materiały źródłowe.”