przestrzenie Amsterdamu

Spędziłem ostatnio kilka dni w Amsterdamie, gdzie duże wrażenie zrobiła na mnie przestrzeń – a właściwie dwie różne przestrzenie.

Pierwsza to przestrzeń miejska, całkowicie zdominowana przez rowery. Jest ich podobno niemal tyle co mieszkańców, i widać to na każdym kroku. W godzinach szczytu ścieżki rowerowe są pełne (jednak do korków rowerowych chyba nie dochodzi), za to o wszystkich innych porach samochodów jest mało lub niedużo (na największych ulicach).

Druga to przestrzeń fundacji Kennisland, która prowadzi siostrzany projekt Creative Commons w Holandii. Fundacja mieści się w pięknym secesyjnym budynku, w którym posiada kilka dużych, słonecznych pokoi. W każdym z nich stoi kilka długich i szerokich drewnianych stołów, a na nich, w równych odstępach, płaskoekranowe Maki. Żadnych brzydkich mebli biurowych, żadnych boksów, żadnych stert papierów. Niewielka ilość dokumentów papierowych jest poukładana w korytkach, a te stoją na półkach przy ścianie. Pracownik zajmujący się danym projektem przychodząc do pracy bierze odpowiednie korytko, siada przy dowolnym dostępnym terminalu i pracuje.

Niektórzy, którym o tym opowiadałem, twierdzą, że brak własnego biurka byłby dla nich strasznie nieprzyjemny. Też tak na początku sobie pomyślałem – ale może przenosząc się z biurka do biurka, bez obciążenia stosów papierów, łatwiej wykonywać knowledge work? (poproszę o dobre tłumaczenie na polski tego jakże przydatnego zwrotu).

Do tego fundacja zamawia raz w tygodniu przez internet produkty z supermarketu, tak by wszyscy pracownicy (jest ich kilkunastu) mogli razem jeść lunch – znów, przy długim, drewnianym stole.

Zwiedzając Kennisland przypomniała mi się niedawna konferencja o przyszłości prawa autorskiego („Prawo autorskie w XXI wieku”) zorganizowana w Senacie RP. Tytuł nowoczesny, tymczasem całość odbywała się w przytłaczającej sali obradowej z jednej z poprzednich epok, w której wtyczka z prądem była jedna – jak sądzę bynajmniej nie dlatego, że wszyscy senatorowie mają Maki zdolne godzinami działać bez prądu.

Teraz przypomina mi się opuszczona drukarnia, w której organizujemy spotkania Kultura 2.0, a na miejscu której stanie podobno biurowiec, a może apartamentowiec. Przestrzeń drukarni jest jakby brzydka, ale jednak żyje i ma charakter. Niedługo w jej miejsce stanie chrom, stal i meble biurowe ze sklejki, a ktoś może nawet będzie próbował wykonywać knowledge work.